Dyggð 12: Agi

Það er sífellt verið að beita okkur aga meðan við erum að alast upp.  Þetta er n.k. ytri agi sem settur er af foreldrum, kennurum og eiginlega bara meira og minna öllu samfélaginu.  Þannig mótumst við og eigum að læra að verða ábyrgir fullorðnir einstaklingar.  

Sjálfráða þýðir ekkert annað en að við þurfum að hafa náð tökum á sjálfsaga.  18 ára og tilbúin.......eða hvað?  Þetta væri kannski ekki endilega svo flókið ef við vissum nákvæmlega hvað væri rétt og hvað væri rangt.  Þar stendur hnífurinn í kúnni; Við vitum að það er rangt að taka líf og eigur enda til skýr ákvæði um að það sé hreinlega refsivert.  En hvað þá með alla aðra hegðun sem er rétt í augum eins en röng í augum annara?  Mér finnst t.d. rangt að skamma barn fyrir að vera í fýlu eða fyrir að brjóta glas.  Mér finnst rangt að koma illa fram við afgreiðslufólk. Mér finnst rangt að láta saklaust fólk gjalda fyrir græðgi annarra.  Mitt uppeldi og persónulega lífsreynsla hefur mótað mitt siðferði og þess vegna verðum við aldrei alveg sammála um hvað sé rétt og rangt.  Ég hef komið mér upp gildum sem mér finnast vera rétt og sjálfsaginn heldur mér réttu megin við strikið. En þegar ég missi stjórn á sjálfri mér, linast í sjálfsaganum, þá fer ég yfir þessa fínu línu og þá á ég það til að refsa mér.  Tala mig niður, pirrast út í sjálfa mig og traðka þannig á sjálfsvirðingunni.

Ég vil halda sjálfsvirðingu minni heilbrigðri og sterkri og til þess bý ég mér til skýr og fullnægjandi lífsgildi.  Til þess að lifa eftir þeim þarf ég að búa yfir sjálfsaga.  Að aga mig krefst oft á tíðum fórna; t.d. fórna ég tímabundinni vellíðan, skammvinnu hrósi, peningum, eða "stöðu/almenningsáliti".  En launin verða ríkuleg:  Heilbrigð sjálfsvirðing, sterkt sjálfstraust og jákvætt viðhorf. Þannig eykst hæfni mín til að leysa úr verkefnum lífsins með hugrekki og á uppbyggilegan hátt.

 

En til að sýna sjálfsaga þarf ég að vita gildin mín.....